«حوادث امروز»13 زن و مرد که در جریان پرونده های جداگانه به مرگ محکوم شده و تا پای چوبه دار رفته بودند با تلاش تیم صلح و سازش دادسرای امور جنایی به زندگی بازگشتند.«حوادث امروز» گزارش می‌دهد.
ساعت حدود 10:30 دقیقه صبح است و متهمانی که قرار است به زودی تا ساعت دیگر دستبند از دستان و پا بند از پاهایشان باز شود یکی یکی با بدرقه مأموران زندان وارد سالن جلسات شدند و در ردیف میانی سالن روی صندلی نشستند . صندلیهایی که آنها به آن تکیه زده بودند صندلیهایی بود که معمولا مسئولان و دست اندرکارن قوه قضائیه برای برگزاری جلسات کاری شان روی آن می‌نشینند اما این بار بخت یار متهمانی بود که سال‌ها پشت میله های زندان در انتظار قصاص بودند و مسئولان قوه قضائیه این فرصت را برای آنها فراهم آورده بودند تا از روی همین صندلی‌ها به زندگی جدید لبخند بزنند . لحظاتی بعد تعداد از اعضای خانواده این متهمان هم وارد سالن شدند و با دیدن پدر ،مادر، شوهر و فرزندان خود که خبر داشتند به زودی به آغوششان باز می‌گردند اشک شوق در چشمانش حلقه زد .
در ابتدای جلسه علی صالحی دادستان تهران گفت : « من تشکر ویژه از اولیای دم دارم که علی رغم این که خداوند متعال به آنها حق قصاص داده اما به خاطر رصایت خداوند و ترویج فرهنگ گذشت و ایثار از حق قانونی خود گذشت می‌کنند متهمی را که عزیزترین آنها را در حادثه‌ای به عمد به قتل رسانده‌اند می‌بخشند . این افراد همیشه در پیش خداوند ارج و قرب خاصی دارند . »
قدردان صلح یاران و اصحاب رسانه
پس از خوش آمد گویی دادستان تهران دکتر محمد شهریاری سرپرست دادسرای جنایی هم با ارائه گزارشی از نتیجه تلاش تیم صلح و سازش گفت : « من از کمک و همراهی بی دریغ خیرین ،اصحاب رسانه و صلح یاران تشکر و قدردانی م یکنم که همیشه بدون هیچ چشمداشتی و به فقط برای رضای خدا برای آزاد سازی زندانیان تلاش می‌کنند . » وی ادامه داد : « تا کنون به حول و قوت الهی و با همت همه عزیزان به صورت گروهی 10 جلسه آزاد سازی جمعی محکومان به قصاص داشتیم و این بار هم این آزاد سازی در حضور رئیس کل دادگستری استان تهران و دادستان تهران انجام می‌شود .همچنان که در قرآن و احادیث و روایات ائمه اطهار بر صلح و سازش تاکید شده است و همچنین دستور ویژه رئیس قوه قضائیه، تیم صلح و سازش دادسرای امور جنایی چند سالی است برای جلب رضایت اولیای دم و نجات محکومان قصاصی از چوبه دار فعالیت خود را شروع کرده است و به حمد الله با تلاش شبانه روزی صلح یاران که بدون هیچ چشمداتی و به صورت رایگان در این راه خدمت می‌کنند نتایج خوبی گرفته‌ایم . از طرفی در قانون هم تاکید شده اولین وظیفه قاضی تشویق طرفین دعوا به صلح و سازش است و به همین دلیل در دادسرای امور جنایی به محض اینکه پرونده قتلی تشکیل می‌شود فعالیت تیم صلح و سازش هم شروع می‌شود و اگر در این مرحله به نتیجه رسید که پرونده از جنبه عمومی جرم به دادگاه ارسال می‌شود و اگر به نتیجه نرسید تلاش تیم صلح و سازش تا پای چوبه دار هم ادامه دارد و ما در آنجا اتاقی را در نظر گرفته‌ایم که متهم و اولیای با هم مواجه حضوری داشته باشند . خوشبختانه در این مرحله هم ما موفق به جلب رضایت اولیای دم 50 تا 60 درصد محکومان به قصاص شده‌ایم . »
ترویج فرهنگ گذشت
در ادامه علی القاصی مهر رئیس کل دادگستری استان تهران هم گفت : « امروز تعداد 13 محکوم به قصاص با اقدام خداپسندانه اولیای دم که حق قانونی آنها اجرای حکم بود وتلاش صلح یاران به زندگی بازگشتند .اولیای دم با توجه به فشارهای روحی و روانی که برای اجرای حکم داشته‌اند با خدا معامله کرده‌اند و قطعا اجر آن را از خدا خواهند گرفت و ما هم به صورت رسمی از این کار ارزشمند تقدیر می‌کنیم تا فرهنگ صلح و سازش در کشور ترویج پیدا کند .قطعا انعکاس این کار خداپسندانه اولیای دم در تعالی و رشد بالندگی جامعه و ترویج معروفات اثر خوبی دارد . »
وی ادامه داد : « همه کسانی که در زندان به عنوان مجرم هستند آدم های بدی نیستند و گاهی این افراد از سر اتفاق و یا تقدیر و سرنوشت و یا چه بسا به خاطر مشکلاتی که گریبانگیر خانواده های آنها است دست به نزاعی می‌زنند که هرگز فکرنمی کردند باعث سلب حیات برادر دینی شان شود . از این رو تلاش صلح یاران برای جلب رضایت اولیای دم پسندیده است . از طرفی هم در توبه باز است و افرادی که با گذشت اولیای دم از قصاص رهایی می‌یابند امید است حالا که زمینه بازگشت آنها به جامعه فراهم شده از گذشته خود عبرت بگیرند و زندگی شرافتمندانه‌ای را انتخاب کنند . »
قتل سرخ آبی
متهمان هر کدام در جریان حادثه‌ای در سال های قبل مرتکب قتل شده بودند و قصه های زندگی و درگیری آنها با هم تفاوت داشت . تعدادی از آنها در گفت‌وگو با خبرنگار ما از حادثه، مشقت های زندان، و امید به زندگی برای عبرت و درس گرفتن افراد دیگر گفتند . در میان متهمان مرد میانسالی قرار دارد که در دوران جوانی به خاطر موضوعی پیش و پا افتاده دوستش را به قتل رسانده بود و الان پس از گذشت 23 سال از حادثه می‌خواهد طعم آزادی را بچشد .
الان که داری آزاد می‌شوی چه حسی داری ؟
نمی توانم حسم را در قالب کلمه و جمله بیاورم اما خیلی خوشحالم و تازه قدر زندگی را فهمیده‌ام . اما ای کاش آن حادثه رخ نمی‌داد و دوستم الان زنده بود .
چرا آن حادثه رخ داد ؟
باور کنید همه اش بر می‌گردد به عدم کنترل خشم وگرنه من با دوستم هیچ اختلافی نداشتیم . من عاشق رنگ سرخ بودم و پرسپولیسی و دوستم عاشق رنگ آبی و استقلالی بود .البته ما اختلاف مالی کوچکی هم داشتیم اما روز حادثه به خاطر طرفداری ازتیم های محبوبمان با هم درگیر شدیم و من چکشی برداشتم و به سرش زدم .
چه سالی مرتکب قتل شدی ؟
سال 79 بود .
23 سال زندان بودی ؟
نه . واقعیتش روز حادثه جسد دوستم را داخل خیابان رها کردم و مأموران هم هیچ ردی از من پیدا نکردند و من به خاطر ترس از آبرویم سکوت کردم اما چند سال بعد عذاب وجدان گرفتم و خودم را معرفی کردم .
چی شد که بعد از چند سال عذاب وجدان به سراغت آمد ؟
با اینکه راز قتل را هیچ کسی نمی‌دانست چند سال بعد برای زیارت به کربلا رفتم و در آنجا دوستم به خوابم آمد و من تصمیم گرفتم برای اینکه به ارامش برسم خودم را معرفی کنم .
فکرمی کردی اولیای دم تو را ببخشند ؟
نه . اما امید داشتم چون وقتی خودم را معرفی کردم احساس کردم با خدا معامله کرده‌ام . خدا را شکر الان هم پس از حدود 15 سال پشت میله های زندان اولیای دم مرا بخشیدند . البته در زندان هم کارهای خیر انجام می‌دادم مثلا به افراد مسن و بیمار کمک می‌کردم .
می خواهم پدری کنم
یکی دیگر از محکومان به قصاص 11 سال قبل همسرش را در درگیری به قتل رسانده و فرزندانش را یتیم کرده بود . او 2 بار برای اجرای حکم پای چوبه دار رفته اما با تلاش تیم صلح وسازش دادسرای جنایی به سلولش بازگشته بود و در نهایت فرزندانش او را بخشیدند وی در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت می‌خواهم وقتی آزاد شوم برای فرزندانم پدری کنم .
فکر می‌کردی بخشیده شوی ؟
من در 11 سالی که زندان بودم و الان هم 50 سال سن دارم و در این مدت دو بار پای چوبه دار رفتم و طعم مرگ را از نزدیک چشیدم . لحظاتی سختی بود وقتی می‌خواست طناب دار به گردنت آویزان شود اما فرزندانم به من مهلت دادند و در نهایت هم مرا بخشیدند . الان خیلی خوشحالم که می‌خواهم آزاد شوم و تصمیم دارم برای فرزندانم پدری کنم چون آنها به خاطر خطای بزرگی که کردم در این مدت بی مادر و بی پدر بودند .
چی شد که همسرت را به قتل رساندی ؟
آن روز فرزندام مدرسه بودند و من و همسرم در خانه بودیم . قرار بود آخر هفته به خانه یکی از بستگان برویم اما من کار داشتم و نمی‌توانستم بروم که با همسرم مشاجره کردیم و لحظاتی بعد درگیری ما بالا گرفت و وقتی به خودم آمدم دیدم همسرم خفه شده است . واقعا حادثه یک لحظه رخ می‌دهد و پشیمانی هم فایده‌ای ندارد و الان می‌گویم ای کاش عصبانی نمی‌شدم و خشمم را کنترل می‌کردم .
در این مدت زندان چگونه بر شما گذاشت ؟
خیلی سخت اما لحظه های خوبی هم داشت .زمانی که با قرآن انس گرفتم با اینکه سواد نداشتم قرآن حفظ کردم و حتی سواد دار شدم .
اولین کاری که دوست داری پس از آزادی انجام دهی چه است ؟
می خواهم اول به بهشت زهرا بروم و از همسرم حلالیت بطلبم و بعد برایش خیرات کنم .
سرقت خونین
در میان زندانی های که قرار است آزاد شوند دو زن هم دیده می‌شوند که هر کدام در حادثه های جداگانه مرتکب قتل شده‌اند . یکی از آنها زن جوانی است که 6 سال قبل با همدستی خواهرش و سه مرد دیگر پیرمرد پولداری را به خاطر سرقت اموالش به قتل رسانده و به جرم معاونت در قتل به حبس و ردمال محکوم شده بود . او به خبرنگار ما گفت بهترین دوران عمرش را در زندان به سر برده است .
چی شد که در دوران جوانی به اتهام قتل راهی زندان شدی ؟
وسوسه پولدار شدن . می‌خواستم خیلی زود پولدار شوم و همراه خواهرم و دامادمان و دو نفر از دوستانش نقشه سرقت از خانه پیرمرد پولداری را طراحی و اجرا کردیم و در آن حادثه دستمان به خون او آلوده شد .
پولدار شدی ؟
نه . حدود 10 میلیون تومان سرقت کردیم و سهم من یک میلیون و دویست هزار تومان شد .
پیرمرد از کجا می‌شناختی ؟
دو ماهی بود در خانه پیرمرد پولدار حوالی شهران کار می‌کردم یک شب که خانه خواهرم مهمان بودم به آنها گفتم صاحب کارم پولدار است و دامادمان که خلافکار نقشه سرقت را کشید . اول قبول نکردم اما آنقدر مرا وسوسه کردند که راضی شدم .
شما مرتکب قتل شدی ؟
نه من معاونت داشتم و به حبس و رد مال محکوم شدم اما چون پولی برای رد مال نداشتم در زندان بودم تا اینکه خیرین پرداخت کردند . البته اولیای دم قاتل را هم بخشیدند .
بخشش پس از 27 سال
یکی دیگر از محکومان به قصاص که بخشیده شد، 27 سال قبل به خاطر یک مشاجره لفظی جان مرد دیگری را گرفته بود . متهم آن زمان تازه داماد بود اما الان مرد میانسالی است که موهای سر و محاسنش سفید شده است .
فکر می‌کردی دوباره به زندگی برگردی ؟
واقعیتش من هرگز فکر نمی‌کردم طعم آزادی را بچشم چون جان فرد دیگری را گرفته بودم و بر اساس قانون و حق اولیای دم باید قصاص می‌شدم اما تلاش های تیم صلح و سازش و قاضی شهریاری برای من نتیجه داد و اولیای دم بزرگی کردند و پس از 9سالی که من در زندان بودم مرا بخشیدند و در واقع به گفته خودشان باخدا معامله کردند .
اما شما 27 سال قبل قتل کرده بودی ؟
بله . آن زمان من تازه داماد بودم و 21 سال سن داشتم و در مغازه فست فودی کار می‌کردم . آن روز به خاطر کل کل ساده‌ای درگیر شدم و این حادثه رخ داد . پس از آن به ترکیه فرار کردم و تا سال 78در رستورانی مشغول به کار شدم اما از دوری زن و خانواده‌ام خسته شدم و به ایران بازگشتم و بازداشت شدم .
پس از آزادی چه تصمیمی داری ؟
می خواهم پیش همسرم بروم و از او و خانواده‌ام که در این مدت عذابشان دادم عذر خواهی کنم و بعد هم شروع به کار کنم . البته می‌خواهم هر سال مقداری از پس اندازم را کمک به آزادی زندانیان کنم .